GERİ KAZANIM KATILIM PAYI (GEKAP) DANIŞMANLIĞI
Çevre kirliliğinin önlenmesine yönelik düzenlemelerden biri olan Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) Beyanı ile 2872 Sayılı Çevre Kanunun Ek 1 listesinde yer alan; ürünler ile ambalajlardan 01.01.2020 tarihi itibariyle geri kazanım katılım payı tahsil edilmeye başlanmıştır.
Yönetmelik kapsamındaki ürünlerden plastik poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için ise yurtiçinde piyasaya süren/ithalatçı gerçek veya tüzel kişilerden geri kazanım katılım payı alınmaktadır.
Sürekli bir Çevre Yöneticisi istihdam eden veya Çevre Yönetim Sorumlusu firmalarından çevre yönetim hizmeti alan veya çevre yönetim birimi kurma zorunluluğu bulunan piyasaya süren işletmeler ile ödeyecekleri geri kazanım katılım payı miktarı aylık 50.000 Türk Lirası’ndan fazla olan piyasaya süren işletmelerce bu Yönetmelik kapsamında yapılacak bildirim ve beyannamelerine esas veriler 2872 sayılı kapsamında tanımlanan çevre görevlisi tarafından incelenip onaylanır.
Geri Kazanım Katılım Payı uygulamalarına yönelik beyan ve ödeme işlemleri Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen ayrı bir sistem üzerinden ve yine Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar uyarınca gerçekleştirilmektedir.
GEKAP Beyan Adımları:
Geri Kazanım Katılım Payı’na tabi ürünlerin/ambalajların belirlenmesi ile Beyanı’nın verilmesi, kontrolü, otomasyonu ve onayına yönelik çalışmalar 3’ er aylık periyotlarla 4 dönem olarak yapılmaktadır. Yapılması gereken bu çalışmalar farklı disiplinler arası işbirliği yapılarak ortaya çıkmalıdır.
Tedarikçiler GEKAP kapsamında yükümlülük taşımamaktadır.
Yurtdışından direkt olarak alınan malzemelerin ambalajları ile yine yurtdışından ithal edilen Ek 1 listesindeki ürünler GEKAP kapsamında beyannameye dahil edilmektedir.
İthalatta; yükümlülük ithalat tarihi itibariyle başlamaktadır. Yurtiçinde ürünün ambalajlanıp piyasaya arz edildiği tarih itibariyle yükümlülük başlamaktadır.
Boş ambalajlar GEKAP kapsamında değildir. GEKAP yükümlülüğü boş ambalajlara ürünün doldurulup piyasaya sürülmesi ile başlar.
Her yıl Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında bildirimleri gerçekleştirilen Ek 5 – B2 statüsündeki ambalaj için belgelendirme yapılmazken, GEKAP uygulamalarında Ek 5-B1 ve Ek 5-B2 ayırımı söz konusu olmamaktadır. Örn; yurtdışından direkt olarak ithal edilerek ve/veya yurtiçinden alınarak üretimde vb. kullanılan kimyasallara, yağ vb. ait ambalajlar Ek5- B2 kapsamında olup, GEKAP beyannamesine dahil edilmektedir.
Çevre Kanunu Ek-1 sayılı listesinde belirtilen ve geri kazanım katılım payı tahsil edilecek ürünlerin sadece Lastik, Akümülatör, Madeni Yağ, Bitkisel Yağ, Elektrikli ve Elektronik Eşya, Pil, ilaç için birincil ambalajları için (şişe, bidon, teneke kutu, kağıt, karton koli veya plastik sarmalı/kaplaması gibi) beyan edilip geri kazanım katım payı ödenmeyecektir.
İçeceklerin şişe ve kutuları ile bunların mantar, kapak, tıpa ve etiketleri birincil ambalaj tanımı için bütün olarak değerlendirilmektedir. Ancak beyannamede her malzeme türü için ayrı bildirimde bulunulur.
Elektrikli ve elektronik eşyanın katılım payı hesabında eşyanın net ağırlığı dikkate alınacaktır. Örneğin; elektrikli eşya için verilen koruyucu kılıf veya ürüne ait ambalaj ve kılavuz kataloğu gibi ürün ağırlığına dahil edilmeyecektir.
Ayrıca Kanunun Ek-1 sayılı listede belirtilen bitkisel ve madeni yağların yine listede yer alan ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılması durumunda, Yönetmelik gereği hammadde olarak kullanılan ürünün beyanı yapılacak ancak geri kazanım katılım payı ödenmeyecektir.
Piyasaya arz edilecek araçlar ile elektrikli ve elektronik eşyaların üretiminde orijinal eşya/parça olarak kullanılan ve Kanunun Ek-1 sayılı listesinde yer alan ürünler için araç ile elektrikli ve elektronik eşyayı piyasaya sürenler tarafından beyan yapılır ancak bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.
Hiçbir şekilde piyasaya arz edilmeyen ve sürekli olarak kullanılan palet vb. ambalajlar GEKAP kapsamında değildir.
Haliç Çevre konusunda uzman kadrosuyla disiplinler arası takım çalışması gerektiren GEKAP beyanlarınız için sizlere destek vermektedir.