Geri Dönüşüm ve İleri Dönüşüm Nedir?

Hammaddelerin süratle tükendiği günlerde özellikle sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında, mevcut olan hammaddelerin önümüzdeki kuşaklara aktarılması en büyük sorumluluklarımız arasında yer almaktadır. Bu çalışmalar kapsamında irdelememiz gereken sadece hammaddeler değil, artıklarımızın / atıklarımızın da efektif bir şekilde kullanılarak bunların ekonomik ömürlerinden olabildiğince yararlanmaktır.

Bu çalışmalar kapsamında karşımıza “Geri Dönüşüm” ve “ İleri Dönüşüm” olarak 2 kavram çıkmakta olup aralarındaki farkı çok iyi değerlendirmemiz gerekmektedir.

Geri Dönüşüm bilindiği üzere kullanılan malzemelerden oluşan atıkların çeşitli endüstriyel yöntemler ile yeniden hammadde olarak kullanılmasını sağlayan süreci kapsamaktadır. Burada çeşitli sebeplerle çeşitli malzeme cinslerinde kalite olarak aşağıya doğru bir yönelim oluşabilmektedir.

Ülkemizde, tehlikesiz atıkların geri dönüşüme kazandırılması için firmalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ ndan “Tehlikesiz Atık Geri Dönüşümü” konusunda Çevre Lisans Belgesi almaktadır. Çevre Lisans Belgesi kapsamında aldıkları atıkları cinsine göre endüstriyel yöntemler ile işlemekte ve yeniden hammadde olarak gerek kendi üretimlerine gerek ise hammadde olarak diğer işletmelere satmaktadırlar.

• Geri dönüşüme örnek olarak %100 geri dönüştürülebilir malzeme olan ve herhangi bir kalite kaybı yaşanmayan “cam” örnek gösterilebilir. Aynı zamanda metal de sürekli olarak geri dönüştürülebilen bir malzemedir.
• • Kağıt ve plastik ise geri dönüşüm işlemleri esnasında kalite olarak düşüş yaşanmakta olup yeniden hammadde olarak üretimlerde kullanılmaktadır. Bu gibi malzemelerde ise kalite kaybı kabul edilebilir seviyeye inene kadar yeniden üretime katılmakta olup yeniden hammadde olarak değerlendirilmektedir. Kağıtlar yedi kez geri dönüşüme katılmaktadır.

  İleri Dönüşüm ise işlevselliğini yitirmiş, artık esas amacı için kullanılmayacak duruma gelen fakat üzerlerinde yapılan değişiklikler ve ufak tamiratlar sonrası başka amaçlar için kullanılabilecek hale getirme işlemidir. Endüstriyel herhangi bir işleme gerek olmayıp özellikle kendi evlerimizde dahi bu çalışmaları yapabiliriz.

  Yapılan bu işlemler sayesinde eşyaların kalitelerinin bozulmadan tüketim toplumu anlayışından çıkarak ekonomik ömürleri uzamış, kullanılan hammadde miktarının azaltılmasının yanı sıra su ayak izimizi ve karbon ayak izimizi de azaltmış oluyoruz

• 
• 
• İleri dönüşüm örneklerinde olduğu gibi bozulan bir pervane aydınlatma ekipmanı olarak ya da ahşap bir palet sehpa olarak kullanılabilmektedir. İleri dönüşüm olarak biraz daha radikal bir örnek vermek gerekirse, sadece eşyalar olarak değil atıl duruma gelmiş binaların yıkılmasının engellenerek yeni amaçlar olarak kullanılmasını da gösterebiliriz. Almanya’ da Berlin yakınlarında eski bir uçak hangarı halen faal olarak kapalı bir tatil mekanı olarak kullanılmaktadır.
• 

• Sinan BAŞARIR

• Çevre Yük. Mühendisi

• Kaynaklar:

• www.upcycle.comwww.macromore.comwww.onedio.com